کاربرد کربن اکتیو در کشاورزی بیشتر در محافظت از بذر در برابر آفت کش ها و همچنین کمک به تغذیه مناسب و رشد بهتر گیاهان و میوه ها می باشد. به طوریکه در بسیاری از مزارع کشاورزی صنعتی از کربن اکتیو که دارای قدرت جذب بالایی هستند، استفاده شده و محصولات با کیفیتی تولید میشوند. در ادامه به موارد استفاده از کربن فعال در کشاورزی و باغبانی اشاره خواهیم داشت.
دلایل کاربرد کربن اکتیو در کشاورزی
کربن فعال که از چوب و پوست و هسته میوه و درختان و همچنین مواد نفتی و ذغال سنگ و غیره در کوره هایی با دمای بیش از 800 درجه سانتی گراد و در شرایط خلا تولید میشود، قدرت جذب بالایی دارد. سطح این کربن ها دارای منافذ بسیار زیادی بوده و یون های مثبت آزاد آن به شدت تمایل به پیوند قطبی دارند. به همین دلیل در فازهای گاز و مایع برای تصفیه یا رنگ بری و خالص سازی مواد و تصفیه هوا و غیره استفاده میشود. از مهم ترین دلایل کاربرد کربن اکتیو در کشاورزی می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- کربن فعال دارای مساحت سطحی بسیار بالایی نسبت به حجم کم می باشد. دلیل مساحت سطحی بسیار زیاد این مواد، منافذ متعدد موجود روی سطح می باشد. این منافذ در اثر حرارت دهی در شرایط خلا و حذف ناخالصی ها ایجاد میشوند.
- این مواد در فازهای مایع و گاز با توجه به شرایط و نوع آلاینده ها قابل استفاده می باشند.
- علاوه بر قدرت جذب بسیار بالا و ماندگاری زیاد مواد روی سطح آن، با حرارت دهی مجدد امکان آزادسازی آنها وجود دارد.
- قیمت کربن فعال نسبت به سایر مواد شیمیایی تصفیه آب ارزان بوده و دسترسی به آن آسان است.
- کربن فعال هیچگونه ماده جانبی مضر تولید نمی کند و به همین دلیل آسیبی به رشد و تکثیر گیاهان و محصولات کشاورزی وارد نخواهد شد.
کاربرد کربن اکتیو در تصفیه آفت کش کشاورزی
یکی از اصلی ترین موارد کاربرد کربن فعال در کشاورزی، تصفیه آفت کش ها می باشد. در روند تولید قارچ کش و سایر آفت کش ها مواد جانبی مضری وجود دارند که منجر به کاهش کیفیت میشوند. برای حذف این مواد می توان از کربن فعال استفاده نمود. مواد معلق موجود در آفت کش ها در روند تولید جذب کربن فعال شده و تا حد زیادی تصفیه آنها انجام میشود.
محافظت از بذر با کربن فعال
از دیگر موارد کاربرد کربن فعال در کشاورزی و باغبانی، محافظت از بذر می باشد. پس از بذرپاشی مزارع لایه هایی از کربن فعال روی آنها پاشیده میشود که در محافظت از بذر در برابر تماس با آفت کش و کودهای شیمیایی محافظت می کند. تماس مستقیم بذر با آفت کش ها و همچنین کودهای شیمیایی قوی می تواند منجر به پوسیدگی و از بین رفتن آنها شود. به همین دلیل روی بذر با کربن پوشانده میشود تا مواد مضر را جذب خود کنند. مقدار کربن فعالی که برای این منظور استفاده میشود باید به اندازه ای باشد که آبیاری و تغذیه بذر از خاک و کودها را با اختلال مواجه نکند.
آزادسازی مواد مغذی در زمان مناسب
همان طور که اشاره شد، سطح کربن فعال به گونه ایست که مواد پس از برقراری واکنش با آن اتصال محکمی دارند. به مرور و با حرارت دهی و غیره امکان آزادسازی این مواد از روی سطح کربن وجود دارد. از این ویژگی کربن اکتیو برای تغذیه در زمان مناسب بذر و درختان استفاده میشود. در واقع در این روش، ابتدا مواد مغذی مورد نیاز روی سطح کربن فعال قرار گرفته و لایه هایی از کربن روی زمین قرار میگیرد. سپس به مرور مواد مغذی آزاد شده و به گیاهان رسانده میشوند. این نحوه استفاده از کربن فعال در کشاورزی و باغبانی منجر به بهبود کیفیت محصولات میشود.
به عنوان مثال، در مزارع پرورش آناناس از این ویژگی کربن های فعال استفاده شده و گاز اتیلن را روی آنها ذخیره می کنند. به مرور این گاز در مزرعه منتشر شده و باعث میشود میوه ها رشد خوبی داشته و همگی در بازه زمانی کوتاه و نزدیک به هم برسند.
کاربرد کربن فعال به عنوان کاتالیزور
کربن فعال علاوه بر تصفیه و خالص سازی قارچ کش و علف کش ها، می تواند به عنوان کاتالیزور نیز عمل کند. این مواد در روند تولید علف کش ها استفاده شده و سرعت عمل را در مراحل مورد نظر افزایش داده و کاتالیزور میشود.
همچنین لازم به ذکر است، از کربن اکتیو در تولید خوراک دام با محصولات کشاورزی نیز استفاده میشود. نمته مهم این است که نوع کربن فعال باید با کاربرد آن تناسب داشته باشد تا کارایی کافی را ارائه دهد. به عنوان مثال، در تولید خوراک دام از کربن های پودری استفاده شده و برای در انتشار مواد مغذی به بذرها در زمان مناسب از نوع گرانولی یا بلاکی کاربرد دارند. علاوه براین، درجه خلوص کربن اکتیو نیز به شدت بر کارایی آنها اثرگذار بوده و در زمان خرید باید به آن توجه داشت. کارشناسان فرآب تدبیر علاوه بر فروش عمده و جزئی انواع کربن فعال، مشاوره رایگان قبل از خرید ارائه می دهند.
